"Ma thuật" phòng thu số (Phóng sự về kỹ thuật thu âm hiện đại)
(Bài viết trích từ Thế Giới @-Thứ Hai, 31/01/2011 14:15 ; Có thể đọc bản gốc tại link này:)
(Thế giới @) - Một người không rành về nhạc lý, thậm chí chưa từng biết một nốt nhạc với chất giọng “bình bình” vẫn có thể khiến người nghe gật gù, khen ngợi bằng kỹ thuật phòng thu
Với đà phát triển của thiết bị phần cứng cùng với sự tiến bộ của kỹ thuật phần mềm, những người yêu thích ca hát đã thỏa được ước mơ có một album ghi lại giọng hát “oanh vàng” của mình mà thông thường không tưởng tượng được.
Thiết kế phòng thu
Các thiết bị cơ bản cho một phòng thu kỹ thuật số gồm một máy tính cấu hình khá cao, chiếc micro có độ nhạy cao, giá khoảng 250 USD (Micro condenser), card âm thanh chuyên dụng (Audio Interface), một cặp loa kiểm âm, giá khoảng 4 đến 7 triệu đồng.
Đặc điểm chính để phân biệt với phòng thu chuyên nghiệp là bạn sẽ không thấy Mixer (thiết bị trộn cùng lúc nhiều kênh tín hiệu Audio) nằm ở đâu cả! Do chủ yếu chỉ thu giọng hát còn phần nhạc nền được thực hiện bằng phần mềm trên máy tính nên ở phòng thu gia đình, thiết bị Audio Interface sẽ thay thế Mixer.
Phòng thu kỹ thuật số
Chỉ cần chuẩn bị một căn phòng có diện tích trên 8 m2 gồm một phòng mix và một phòng thu giọng. Với một phòng thu gia đình, vấn đề cách âm được xử lý bằng cách dán Mouse “trứng gà” (giá khoảng 70.000 đồng/m2) lên các vách của phòng thu để hấp thụ không cho âm thanh dội trở lại. Công đoạn cuối của việc thiết kế phòng thu là trang trí và lắp đặt hệ thống dây điện, đèn dây tóc (không sử dụng đèn huỳnh quang vì sẽ gây nhiễu cho thiết bị thu âm), bố trí các thiết bị lên bàn làm việc.
Vấn đề được quan tâm và thể hiện đẳng cấp giữa các tay chơi phòng thu là sử dụng phần mềm thu, mix nào. Với các tên tuổi như Cool Edit, Adobe Audition, Nuendo, Sonar..., sự nổi trội qua thành phẩm sẽ quyết định uy tín và ngưỡng mộ của người nghe.
Do các thiết bị phần cứng được tối ưu hóa nên “linh hồn” của công nghệ phòng thu nằm ở máy vi tính được gọi là “Công nghệ phòng thu ảo” (Virtual Studio Technology - VST). Người ta sẽ thực hiện công việc thu âm, mix với các thiết bị mô phỏng bằng phần mềm có công năng và giao diện giống hệt như “đồ thiệt”.
Ảo thuật giọng hát
Công đoạn đầu tiên, người hát sẽ chọn những bài hát cho album của mình, tìm nhạc nền từ các đĩa Karaoke, Internet hoặc đặt hàng để phòng thu phối khí nhạc nền “độc quyền”. Tiếp đến khách hàng sẽ được hẹn giờ để lần lượt thu âm các bài hát đã chọn. Sau khi thu xong mỗi bài hát, khách sẽ được nghe lại ngay đoạn vocal vừa thu. Nếu thấy chưa vừa ý với câu hát hay một chữ bất kỳ nào đó, người hát sẽ được yêu cầu hát lại ngay chữ, câu đó thôi. Kỹ thuật viên sẽ di chuyển, nối ghép các phần ghi âm lại một cách hoàn hảo. Với nhược điểm thuộc về giọng như âm vực thấp, xuống hay lên không đủ cao độ, ngân giọng không đủ trường độ đều được xử lý dễ dàng.
Dĩ nhiên sẽ có những hiệu ứng thỏa mãn hầu như hoàn toàn trí tưởng tượng của khách hàng. Ví dụ có thể làm cho tiếng người trở thành tiếng robot, tiếng gió, sấm sét, thác nước, sóng biển... Những phần mềm tạo hiệu ứng như vậy được gọi là Plug-ins thường do một hãng thứ ba thiết kế. Vì phần mềm chính được gọi là Host nên các Plug-ins sẽ được cài kèm theo tùy nhu cầu xử lý của từng phòng thu. Hiện nay các phần mềm này rất đa dạng và được phân loại theo tính năng, hãng sản xuất.
Quy trình Mixing các bài hát hoàn tất, người ta sẽ bắt tay vào công đoạn Mastering. Đây là công đoạn cân chỉnh tất cả các Tracks để tạo sự đồng nhất về âm lượng, âm sắc và gọt giũa hoàn chỉnh cho album. Người ta sẽ phân tích từng bài hát rồi tăng hay giảm các dãy tần bằng công cụ gọi là EQ (Equalizer). Các bài hát sau khi xử lý ở công đoạn này sẽ có cùng “màu” và âm sắc.
Công việc cuối để hoàn thành album là thiết kế bìa đĩa. Người hát sẽ cung cấp vài kiểu ảnh tự chụp hoặc nhờ phòng thu chụp lúc đang thu hát... Chỉ cần mươi phút để tạo một chiếc bìa đĩa không “đụng hàng”. Đến đây thì việc thực hiện một album đã hoàn tất. Khách có thể yêu cầu nhân bản album thành nhiều bản để tặng cho bạn bè, người thân. @
Đoàn Lâm Tất Linh
(Thế giới @) - Một người không rành về nhạc lý, thậm chí chưa từng biết một nốt nhạc với chất giọng “bình bình” vẫn có thể khiến người nghe gật gù, khen ngợi bằng kỹ thuật phòng thu
Với đà phát triển của thiết bị phần cứng cùng với sự tiến bộ của kỹ thuật phần mềm, những người yêu thích ca hát đã thỏa được ước mơ có một album ghi lại giọng hát “oanh vàng” của mình mà thông thường không tưởng tượng được.
Thiết kế phòng thu
Các thiết bị cơ bản cho một phòng thu kỹ thuật số gồm một máy tính cấu hình khá cao, chiếc micro có độ nhạy cao, giá khoảng 250 USD (Micro condenser), card âm thanh chuyên dụng (Audio Interface), một cặp loa kiểm âm, giá khoảng 4 đến 7 triệu đồng.
Đặc điểm chính để phân biệt với phòng thu chuyên nghiệp là bạn sẽ không thấy Mixer (thiết bị trộn cùng lúc nhiều kênh tín hiệu Audio) nằm ở đâu cả! Do chủ yếu chỉ thu giọng hát còn phần nhạc nền được thực hiện bằng phần mềm trên máy tính nên ở phòng thu gia đình, thiết bị Audio Interface sẽ thay thế Mixer.
Chỉ cần chuẩn bị một căn phòng có diện tích trên 8 m2 gồm một phòng mix và một phòng thu giọng. Với một phòng thu gia đình, vấn đề cách âm được xử lý bằng cách dán Mouse “trứng gà” (giá khoảng 70.000 đồng/m2) lên các vách của phòng thu để hấp thụ không cho âm thanh dội trở lại. Công đoạn cuối của việc thiết kế phòng thu là trang trí và lắp đặt hệ thống dây điện, đèn dây tóc (không sử dụng đèn huỳnh quang vì sẽ gây nhiễu cho thiết bị thu âm), bố trí các thiết bị lên bàn làm việc.
Vấn đề được quan tâm và thể hiện đẳng cấp giữa các tay chơi phòng thu là sử dụng phần mềm thu, mix nào. Với các tên tuổi như Cool Edit, Adobe Audition, Nuendo, Sonar..., sự nổi trội qua thành phẩm sẽ quyết định uy tín và ngưỡng mộ của người nghe.
Do các thiết bị phần cứng được tối ưu hóa nên “linh hồn” của công nghệ phòng thu nằm ở máy vi tính được gọi là “Công nghệ phòng thu ảo” (Virtual Studio Technology - VST). Người ta sẽ thực hiện công việc thu âm, mix với các thiết bị mô phỏng bằng phần mềm có công năng và giao diện giống hệt như “đồ thiệt”.
Ảo thuật giọng hát
Công đoạn đầu tiên, người hát sẽ chọn những bài hát cho album của mình, tìm nhạc nền từ các đĩa Karaoke, Internet hoặc đặt hàng để phòng thu phối khí nhạc nền “độc quyền”. Tiếp đến khách hàng sẽ được hẹn giờ để lần lượt thu âm các bài hát đã chọn. Sau khi thu xong mỗi bài hát, khách sẽ được nghe lại ngay đoạn vocal vừa thu. Nếu thấy chưa vừa ý với câu hát hay một chữ bất kỳ nào đó, người hát sẽ được yêu cầu hát lại ngay chữ, câu đó thôi. Kỹ thuật viên sẽ di chuyển, nối ghép các phần ghi âm lại một cách hoàn hảo. Với nhược điểm thuộc về giọng như âm vực thấp, xuống hay lên không đủ cao độ, ngân giọng không đủ trường độ đều được xử lý dễ dàng.
Dĩ nhiên sẽ có những hiệu ứng thỏa mãn hầu như hoàn toàn trí tưởng tượng của khách hàng. Ví dụ có thể làm cho tiếng người trở thành tiếng robot, tiếng gió, sấm sét, thác nước, sóng biển... Những phần mềm tạo hiệu ứng như vậy được gọi là Plug-ins thường do một hãng thứ ba thiết kế. Vì phần mềm chính được gọi là Host nên các Plug-ins sẽ được cài kèm theo tùy nhu cầu xử lý của từng phòng thu. Hiện nay các phần mềm này rất đa dạng và được phân loại theo tính năng, hãng sản xuất.
Quy trình Mixing các bài hát hoàn tất, người ta sẽ bắt tay vào công đoạn Mastering. Đây là công đoạn cân chỉnh tất cả các Tracks để tạo sự đồng nhất về âm lượng, âm sắc và gọt giũa hoàn chỉnh cho album. Người ta sẽ phân tích từng bài hát rồi tăng hay giảm các dãy tần bằng công cụ gọi là EQ (Equalizer). Các bài hát sau khi xử lý ở công đoạn này sẽ có cùng “màu” và âm sắc.
Đoàn Lâm Tất Linh
Nhận xét
Đăng nhận xét